Święta Bożego Narodzenia to dla wielu z nas okres rodzinnych spotkań, przygotowywania świątecznych potraw i poszukiwania idealnych prezentów. Ale czy zawsze tak było? Odkryjmy, jakie znaczenie miały dawniej Święta Bożego Narodzenia i jakie tradycje i wierzenia z nimi związane przetrwały do dziś.
Choinka, która nie zawsze była choinką
Choinka to nieodłączny element Bożego Narodzenia, ale nie zawsze miała taką formę jaką znamy dziś. Zwyczaj ten ma korzenie w czasach pogańskich i był popularny wśród ludów germańskich. Wierzono, że szpilki jodłowe chronią przed złymi duchami, piorunem i chorobami. W XV wieku w polskich domach wieszano „podłaźniczki” – zielone gałązki świerkowe lub sosnowe, na których zawieszano jabłka i orzechy. Choinka jaką znamy dziś przyszła do nas z Niemiec. W XIX wieku zamiast wieszać gałązki przy belce, coraz częściej przynoszono do domów całe drzewka. Na początku dekorowano je owocami, orzechami i chlebowymi ciastkami, a z czasem zaczęto wieszać na gałązkach szklane bombki i świece.
Wigilia – wieczór pełen magii i mocy
Wigilia to dzień, w którym następowało odnowienie dziejów. Rozpoczynał Nowy Rok, który zależał od tego, jak się przeżyło ten pierwszy dzień. „Jakiś we Wiliją, takiś cały rok”, głosi ludowe przysłowie. Dzień Wigilii na polskiej wsi charakteryzowała największa zgodność ze staropolską tradycją. Wigilijny poranek rozpoczynał się wcześnie, a rodzina dzieliła się opłatkiem. Pracować można było tylko do pierwszej gwiazdki, której pojawienie się na niebie było znakiem do rozpoczęcia kolacji.
Duchy Bożego Narodzenia i wróżby
W Wigilię każdy był równy sobie. Parobkom kończyły się umowy ze swoimi panami i mogli ten jeden raz usiąść jak równy z równym przy jednym stole. Specjalne przywileje dostawali nie tylko żywi, ale i zmarli. Zgodnie z prasłowiańskimi tradycjami ściśle przestrzegano zakazu szycia, rąbania drewna, tkania, zamiatania w kierunku drzwi by nie przepędzić, przyszyć lub narazić na uszkodzenie przybyłą duszę.
Świąteczne przysmaki dawniej
Dziś w większości domów Świętą Bożego Narodzenia obfitują w znakomite potrawy, jednak jest ich nieco mniej niż dawniej. Na wsi serwowano dziewięć dań, które symbolizowały dziewięć chórów anielskich, które były obecne przy narodzinach Jezusa. Na przedmieściach podawano siedem potraw po których mężczyźni tradycyjnie śpiewali kolędy. Bogate mieszczaństwo natomiast serwowało potraw dwanaście. Dania miały symbolizować liczbę apostołów podczas ostatniej wieczerzy lub liczbę miesięcy w roku.
Kalendarz adwentowy Radia Alex:
- Jak wprowadzić magię świąt do swojego domu?
- Ruszamy do kuchni! Dziś pieczemy tradycyjne pierniczki świąteczne
- Szukasz dobrej książki na święta? Sprawdź i wybierz coś dla siebie!
- 8 przepisów na herbaty rozgrzewające. Zrób je sam!
- Gwiazdy zimowego parapetu, czyli jak pielęgnować poinsecję i grudnik
- Poznajcie prawdziwą historię Świętego Mikołaja
- Ranking najpopularniejszych filmów świątecznych, które warto obejrzeć
- Lista świątecznych porządków. Pamiętaj! Bez szaleństw!
- Odpręż się przed Bożym Narodzeniem. Sposoby na przedświąteczny relaks
- Znane i lubiane świąteczne melodie. Stwórz swoją playlistę
- Kalendarz adwentowy: jak własnoręcznie wykonać świąteczny stroik? Sprawdź
- Jak obchodzi się Święta Bożego Narodzenia w innych krajach? Sprawdziliśmy