Lipnica Wielka i Nocny Bieg Mików już 3 maja
Sztafetowy marsz z flagą "Nocny Bieg Mików" pamięci Józefiny i Emila Mików w Lipnicy Wielkiej na Orawie organizowany jest w tym roku po raz 5.
Szacowany czas czytania: 02:46
Lipnica Wielka: sztafetowy marsz z flagą „Nocny Bieg Mików”
Start na Przywarówce o godzinie 19.30, w 84 rocznicę aresztowania Józefiny i Emila Mików przez gestapo, czyli 3 maja.
Trasa prowadzi kolejno z Polany Stańcowej, drogami powiatową i wojewódzką w stronę Bobrowa w Murowanicy. Meta usytuowana będzie na Marysinej Polanie. Cały dystans to około 22 km. W miejscach wyznaczonych będzie pomiędzy poszczególnymi grupami sztafety przekazywana flaga, a uczestnicy nie mogą pokonywać trasy biegiem. Według regulaminu – jedyną formą jest marsz.
Patronami tego wydarzenia są Józefina i Emil Mika
Emil Mika – ps. „Karol” i „Lis” urodził się 15 maja 1896 w Lipnicy Wielkiej. Był pedagogiem, folklorystą, działaczem niepodległościowym (od 1918), społecznym i regionalnym regionu Orawy. Podczas I wojny światowej był oficerem sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej. Po wkroczeniu w styczniu 1919 wojsk czechosłowackich na Orawę był m.in. współorganizatorem polskiej Tajnej Organizacji Wojskowej na Orawie i zastępcą komendanta posterunku tej organizacji w Namiestowie. Uczestniczył w obronie funkcjonariuszy Komitetu Plebiscytowego Spisko-Orawskiego. Za tę działalność 21 kwietnia 1937 Prezydent RP nadał mu Krzyż Niepodległości.
W 1922 ożenił się z Józefą z Machayów. Jako organista, nauczyciel i kierownik miejscowej szkoły działał wraz z żoną organizował kursy dla niepiśmiennych dorosłych, działał w Towarzystwie Szkoły Ludowej, zorganizował jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej w Lipnicy Wielkiej – Murowanicy, wprowadził w okolicy podstawy nowoczesnego sadownictwa i pszczelarstwa. Opracowywał także pieśni z terenu Orawy i opublikował je w 1934 roku. Zorganizował i prowadził chór oraz zespół pieśni i tańca „Orawa”. Zespół ten już w 1927 dokonał pierwszych nagrań dla Polskiego Radia. Później zorganizował również wiejską orkiestrę dętą. Kultywował tradycje orawskiego stroju ludowego. Za działalność kulturalno-społeczną odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Był także uzdolniony technicznie. Zbudował np. odbiornik kryształkowy, a następnie radio lampowe, a do jego zasilania zaprojektował i postawił w swym gospodarstwie niewielką elektrownię wodną, dostarczającą później prąd także do kościoła św. Łukasza Ewangelisty i szkoły. Pasjonował się również krótkofalarstwem i należał do Polskiego Związku Krótkofalowców.
Przed wybuchem II wojny światowej został komendantem Tajnej Organizacji Wojskowej na Orawie, a po mobilizacji wziął udział w działaniach kampanii wrześniowej. Mika włączył się w działalność konspiracyjną, współorganizował Tajną Organizację Wojskową, był porucznikiem Związku Walki Zbrojnej. Zajmował się łącznością radiową z dowództwem w Londynie. W nocy z 3 na 4 maja 1941 wraz z żoną został aresztowany. Miesiąc później ostał osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie jesienią zmarł.
Józefa z Machayów Mikowa znana była podczas działań wojennych pod pseudonimem „Ryś”. Urodziła się 13 listopada 1897 w Jabłonce, zmarłą 14 października 1942 w krakowskim więzieniu Montelupich. Do dzisiaj zwana była „Królową Orawy” Mikowa od 1912 roku była bojowniczką o polskość tego regionu. W latach 1918-1920 była członkinią Polskiej Rady Narodowej na Orawie, czterokrotnie więziona za swoją działalność przez Czechosłowaków. Podczas II wojny światowej współorganizowała i była oficerem łącznikowym Tajnej Organizacji Wojskowej. Aresztowana wraz z mężem była więziona, torturowana i zamordowana przez gestapo w więzieniu Montelupich w Krakowie.
Czytaj także: