Radio Alex 105.2 FM Zakopane

Muzeum Palace w Zakopanem: Otwarcie 8 marca

 

Muzeum Palace w Zakopanem zostanie wkrótce otwarte

W najbliższy piątek (08.03) w Zakopanem zostanie otwarte zakopiańskie muzeum dokumentujące martyrologię torturowanych podczas II wojny światowej przez gestapo mieszkańców regionu. Mowa oczywiście o Palace.

„Katownia Podhala”, nad którą obecnie pieczę sprawuje Muzeum Tatrzańskie, przeszła gruntowny remont.

Jesienią ubiegłego roku Maciek Pałahicki wybrał się na plac budowy.

Dyrektor Muzeum Tatrzańskiego Michał Murzyn opowiedział naszemu reporterowi m.in. o tym co będzie eksponowane w tej placówce:

Michał Murzyn: Przedstawiająca historię II Wojny Światowej na terenie dawnego okupacyjnego powiatu nowotarskiego, więc będziemy mieć przejście przez ekspozycję, w której zaczniemy w latach ’20, ’30. Pokażemy jak wyglądało Zakopane, jak wyglądał region w tym okresie, jak się rozwijał i co utraciliśmy z 1 września 1939 roku. Opowiemy o porządkach okupacyjnych, terrorze. Powiemy jak znajdywali się tutaj mieszkańcy Zakopanego i szerzej całego regionu. Chcemy, żeby głównym bohaterem był zawsze człowiek. Będzie sporo cytatów, osób, które już po wojnie opowiadały to, co działo się w Palace. Chcemy, żeby Palace było przede wszystkim miejscem, w którym będziemy mogli zatopić się w pamięć, ale pamięć nie taką zamkniętą w przeszłości, ale pamięć, która da nam refleksję na przyszłość.

Hotel „Palace” w Zakopanem

Wybudowany w 1930 roku w Zakopanem hotel „Palace” w od listopada 1939 do stycznia 1945 roku był siedzibą Gestapo. W sześciu piwnicach urządzone było więzienie, a na parterze sale przesłuchań, gdzie aresztowani byli w bestialski sposób torturowani. Stąd nazwa – Katownia Podhala.

W Palace więzieni byli między innymi: Bronisław Czech, Helena Marusarzówna i jej brat Stanisław, Józefa Mikowa, Władysław Szepelak, Wincenty Galica, czy Franciszek Gajowniczek, za którego w Auschwitz życie oddał św. Maksymilian Kolbe.

Według ostrożnych szacunków w Palace mogło być torturowanych ok. 2 000 osób, a zamordowanych ok. 400. Egzekucji dokonywano w samym budynku oraz w Suchej Dolinie. Obsada placówki Gestapo liczyła początkowo ponad 30, a z czasem 80 funkcjonariuszy.

W listopadzie 1946 r. odbyły się pierwsze procesy przywódców Goralenvolku. Potem w Palace mieściło się sanatorium przeciwgruźlicze, budynek użytkowany był też jako żłobek, a następnie przeszedł w ręce prywatne. Piwnice zostały przebudowane i znaczna liczba napisów wydrapanych na ścianach cel przez więźniów, zamalowana.

Muzeum powstało w 1994 roku, głównie dzięki staraniom dr Wincentego Galicy (29 października 1916 w Zakopanem – 21 maja 2010 w Zakopanem). W 2017 roku miasto wykupiło willę, aby trzy tata później przekazać ją w dzierżawę Muzeum Tatrzańskiemu.

Czytaj także: