Utkane w Zakopanem: prace Marii Bujakowej w zakopiańskiej Willi Atma
Utkane w Zakopanem. Serwety Marii Bujakowej, to tytuł wystawy, którą będzie można oglądać od nadchodzącego wtorku, w zakopiańskiej Willi Atma, muzeum biograficznym Karola Szymanowskiego.

Szacowany czas czytania: 02:45
Prace Marii Bujakowej w zakopiańskiej Willi Atma
Na wystawie znajdą się prace powstałe w latach czterdziestych ubiegłego wieku. Wśród nich prawdziwa perełka poświęcona Karolowi Szymanowskiemu, prezentowana po raz pierwszy. Na wystawę zaprasza Agnieszka Gąsienica Giewont, kierowniczka zakopiańskiego oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie – Willi Atma:
Agnieszka Gąsienica Giewont: Można powiedzieć, że jest to taki pokaz właśnie nieoczywisty, bo nie pokazujemy żadnych motywów muzycznych. Chociaż będzie niespodzianka, ponieważ ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego będziemy pokazywać pracę zatytułowaną „Szymanowskiemu”. Była to praca stworzona przez panią Marię Bujakową w latach 80. na konkurs zorganizowany w setną rocznicę urodzin kompozytora. I tam właśnie na tej tkaninie jest fragment Mazurka Karola Szymanowskiego z Op. 50 no. 11.
„Utkane w Zakopanem. Serwety z koronkami Marii Bujakowej” | 04.02-31.08.2025 | Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem, ul. Kasprusie 19
W kameralnym wnętrzu willi „Atma”, Muzeum poświęconym Karolowi Szymanowskiemu, pojawia się tkanina. Odrębna, choć także kameralna, wystawa czasowa przedstawia 21 tkanin użytkowych. Są to różnej wielkości i kształtu serwety wykonane z płótna oraz z koronek utkanych w technice klockowej. Każda z nich jest przemyślaną, estetyczną kompozycją, a koronki prezentują wzory zarówno mniej jak i bardziej skomplikowane.
Powstały najprawdopodobniej w okresie od 1945 do lat 50. XX wieku. Nie są sygnowane. Choć widać na nich upływ czasu, to niosą cenny przekaz – materialny dowód wyobraźni i umiejętności kreacji, ideę wprowadzenia do szkolnictwa zawodowego wytwórczości koronek, tkanin wyrafinowanych, o wyrazistej, ażurowej strukturze, kojarzących się z potrzebami wyższymi człowieka.
Serwety wykonano w Zakopanem, w Krajowej Szkole Koronkarskiej – nieistniejącej obecnie instytucji uczącej rzemiosła tkackiego, powstałej w 1883 roku z inicjatywy Heleny Modrzejewskiej. Przez lata działalności kilkakrotnie zmieniającej nazwę, jednak z niezmiennie wielką energią prowadzonej przez kolejne dyrektorki. W latach 1946–1969 funkcję tę pełniła Maria Bujakowa. Według niej najistotniejszym zadaniem było stwarzanie młodym ludziom warunków do rozwoju, a także umożliwienie zdobycia przez nich znawstwa zawodu.
Urodzona w 1901 roku, w Kołomyi, wykształcenie zdobyła w Państwowej Szkole Przemysłu we Lwowie, gdzie wykazała specjalne uzdolnienia w kierunku tkactwa. Konsekwentnie, do końca życia podążała drogą znawstwa i tworzenia tkanin, dzielenia się wiedzą na ich temat i inspirowania. W tkaninie wyraziła swój talent i ekspresję. Projektowała kilimy, koronki, jednak to haft był jej namiętnością, barwny, wielkoformatowy, wyszywany przędzą wełnianą. Każdej z tych haftowanych, unikatowych tkanin poświęcała zapis procesu powstawania.
Na wystawie pokażemy po raz pierwszy w willi „Atma” pracę zatytułowaną „Szymanowskiemu”, ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, zaprojektowaną i wyhaftowaną przez Marię Bujakową w latach 1981–1982 na konkurs zorganizowany w 100. rocznicę urodzin kompozytora. Wśród drzew, ulubionego motywu artystki, rozbrzmiewa melodia skomponowanego przez Karola Szymanowskiego mazurka na fortepian op. 50 nr 11 (Allegretto).
Serwety są darem p. Magdaleny Bujak-Lenczowskiej z 2022 roku.
Kuratorka: Agnieszka Kwiatkowska.
Czytaj także: